[Ki] is een grote manifestatie op het gebied van hedendaagse beeldende kunst, die zal plaatsvinden omstreeks mei 2013 in Nederland. Het project vindt haar basis in de Nederlandse kunstenaarsinitiatieven. De manifestatie brengt nieuwe, experimentele kunst, maar is ook nadrukkelijk publieksgericht. [Ki] doet recht aan de kwaliteit en aard van de Nederlandse kunstenaarsinitiatieven, toont deze in grote omvang, maar heeft ook als doelstelling deze te tillen naar een niveau van een groter bereik van publiek en media.
Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig van de vorige eeuw ontstaan in Nederland de eerste kunstenaarsinitiatieven. Deze initiatieven, in een meer internationale context ook wel benoemd als artist run spaces, doen wat hun naam belooft: kunstenaars organiseren zich om zelf het initiatief te nemen en zich zodanig te kunnen onttrekken aan de geldende macht van galeries en musea.
Deze initiatieven richten zich op de vitaliteit en dynamiek van de kunst van nu, zonder de zekerheid dat deze ook de kunst van morgen zal zijn. Het initiatief kan flexibel en slagvaardig zijn, zonder rekenschap te geven van commerciële belangen of het onderhouden en vertonen van een collectie.
Ontstaan als tegenbeweging op het reguliere veld ontwikkelen de initiatieven zich gestaag. Sommige initiatieven gaan ten onder, andere verworden tot werkelijke instituten, terwijl er ook steeds nieuwe initiatieven blijven ontstaan. Heden ten dage worden de initiatieven door zowel pers en publiek, als door overheden, fondsen, galeries en musea gezien als een welkome aanvulling op het circuit.
Alhoewel de kunstenaarsinitiatieven tegenwoordig wellicht minder tegendraads zijn dan enkele decennia geleden vormen zij nog steeds een segment van het culturele veld waar ruimte wordt gegeven aan experiment en waar nieuwe tentoonstellingsconcepten en -modellen hun oorsprong vinden en worden ontwikkeld. Een bijzonder bloeiend segment nog steeds: tientallen initiatieven manifesteren zich in Nederland. Een pluriforme groep bovendien, met vele specialismen: nieuwe media, installatiekunst, performance, artist-in-residence, geluidskunst, kunst in de publieke ruimte, etcetera: elke vorm, discipline of medium vindt wel een thuishaven of laboratorium in een van de initiatieven.
Eigenzinnigheid staat in de programma’s van de kunstenaarsinitiatieven nog steeds centraal: eigenzinnigheid van de geselecteerde kunstenaars, die werken en concepten in al hun consequenties kunnen ontvouwen, eigenzinnigheid van curatoren en tentoonstellingsmakers, vaak praktiserend kunstenaars, die compromisloos tentoonstellingsconcepten en programma’s kunnen ontwikkelen en brengen aan het publiek.
Het is deze aard en deze kwaliteit die [Ki] wil tonen in een grote publieksmanifestatie.
Eens in de twee jaar zal [Ki] worden georganiseerd. Kern van de manifestatie wordt gevormd door een cluster van vijf tentoonstellingen, die gelijktijdig gedurende drieëneenhalve week op één locatie plaatsvinden. Het cluster als geheel kent een overkoepelend thema of concept, hetgeen consistentie waarborgt. Daarbinnen nemen de tentoonstellingen vijf verschillende –eigenzinnige- perspectieven in. De kunstenaars/curatoren die verantwoordelijk zijn voor de tentoonstellingen krijgen daartoe een hoge mate van vrijheid, maar worden wel centraal begeleid. De vijf tentoonstellingen kunnen onderling sterk verschillen, in vorm, gehanteerde werkwijze, in getoonde disciplines en media, maar ook in aantal van getoonde kunstenaars en werken. Gemiddeld zal een tentoonstelling naar schatting bestaan uit tien deelnemend kunstenaars, hetgeen het totaal op zo’n vijftig zou brengen.
Naast dit cluster van tentoonstellingen wordt een randprogramma opgesteld, dat raakt aan kwesties die verband houden met de overkoepelende thematiek. Dit zal een documentaire tentoonstelling zijn over de ontstaansgeschiedenis van de eerste kunstenaarsinitiatieven bijvoorbeeld, wellicht ook een overzicht van door initiatieven uitgebrachte kunstenaarspublicaties. Daarnaast zullen in het verlengde van de manifestatie publieksevenementen worden georganiseerd, zoals lezingen, screenings, interviews en debatten. Een deel van dit programma wordt gevoed door de individuele initiatieven, die onderwerpen, sprekers en performers naar voren kunnen brengen, deels wordt het centraal geprogrammeerd, waarbij nadrukkelijk een blik naar buiten wordt geworpen en deskundigen zullen worden uitgenodigd uit het kunstcircuit, fondsen, politiek, wetenschap en samenleving.
Het is de centrale positie van de kunstenaar binnen het kunstenaarsinitiatief die in de eerste editie van [Ki] onder de loep wordt genomen en verder wordt uitgebouwd. Als de kunstenaar ook curator of organisator kan zijn, welke andere posities kan hij dan nog meer innemen? Kan de kunstenaar zich manifesteren als ondernemer of stripfiguur, als activist of politicus, als goeroe of als superheld? Is de kunstenaar een therapeut, een wereldverbeteraar of een luis in de pels van de mensheid? Is hij een visionair, een katalysator of juist een factor van ontregeling? Bevindt hij zich aan de rand van de samenleving of juist in het centrum van de wereld? Of is dat centrum het oog van de storm?
Deze eerste editie is geïnitieerd door De Nieuwe Verdieping